Cách người Pháp chống nồm khi xây biệt thự tại HN

TPO - Tất cả nhà người Pháp xây trước đây vừa kiên cố lại vừa có khả năng chống nóng về mùa hè mà lại ấm về mùa đông do tường dày, hệ thống từ cửa đến trần, nền đều hợp lý. Đặc biệt, nền nhà các biệt thự này khá cao và không bao giờ bị ẩm ướt trong mùa nồm.

Một biệt thự cổ tại Hà Nội. Ảnh : Hồng Vĩnh

Có lẽ chưa năm nào trời nồm và ẩm ướt như năm nay. Những ngày vừa qua ở các tỉnh phía Bắc, đặc biệt ở Hà Nội, nhiều ngày nồm, độ ẩm không khí cao đến mức bão hòa, nền nhà ẩm ướt rất khó chịu.

Khỏi phải nói nhà cửa luôn ẩm ướt tệ hại thậm chí là nguy hiểm như thế nào. Người già trẻ em đi lại có thể trượt ngã, mọi thứ trong nhà đều đượm mùi ẩm mốc. Dụng cụ thiết bị điện tử rất dễ chập mạch hoặc nhanh hỏng.

Riêng tôi vẫn trông đợi đến mùa nồm này để kiểm nghiệm công trình chống nồm nhà tôi có hiệu quả không. Chả là gia đình tôi ở 1 căn phòng lớn là nhà biệt thự do người Pháp xây dựng trước đây.

Hồi tháng 5 đến tháng 6 năm ngoái gia đình tôi có cải tạo lại nhà, chuyển từ nhà 1 tầng lầu thành nhà 2 tầng. Để chuyển thành 2 tầng tôi phải hạ thấp nền nhà từ cốt cao 75 xuồng còn cốt 5 cm đồng thời nâng trần nhà cao thêm.

Khi hạ nền tôi thấy nhà này được người xây trước đây thiết kế nền nhà bằng cát vàng (khoảng 45cm) và xỉ than (khoảng 25cm). Vì vậy, mặc dù phá bỏ nền cũ này tôi vẫn quyết định làm nền mới cũng theo cách trên. Đào sâu xuống cốt âm 50 cm và sau đó đổ một lớp cát vàng 30 cm, tiếp tục là lơp xỉ than 20 cm, trên cùng lát bằng gach lát bình thường.

Kết quả thật mỹ mãn trong những ngày nồm vừa qua nền nhà tôi vẫn khô ráo trong khi nhà cô em ngay bên cạnh cùng chung tường thì lại rất ướt. Ngay cả bức tường chung ở phía nhà tôi thì khô còn phía bên nhà cô em chảy sũng nước. Không những tầng 1 mà cả tầng 2 cũng khô ráo. Nhiều người đến chơi rất ngạc nhiên khi thấy nền nhà tôi trong những ngày qua vẫn khô ráo như vậy.

Không những nhà ở cá nhân mà ngay cả công sở nơi cơ quan tôi mới xây khang trang được 5-6 năm nay với mức đầu tư loại cao nhất, nhưng trong những ngày trời nồm này cũng rất ẩm ướt.

Là người ngoài ngành xây dựng, tôi không biết quy trình xây dựng của Việt Nam ta có quy định, quy trình nào để chống ẩm ướt cho nền nhà không, nhưng năm ngoái khi sửa lại nhà tôi đã tham khảo một vài bạn bè là kỹ sư xây dựng về giải pháp chống ẩm ướt trong mùa nồm thì mỗi người bày cho mỗi cách và thực sự tôi thấy hầu như họ cũng không mấy quan tâm và ý thức được tầm quan trọng của vấn đề này. Thậm chí khi tôi yêu cầu đào nền đất đổ đi để đổ cát vàng và xỉ than thì cả đội thợ xây dưng đều nói là họ chưa thấy ai, nhà nào làm như vậy.

Điều ngạc nhiên là từ hàng trăm năm trước đây người Pháp đã biết và xây những căn nhà rất phù hợp với khí hậu nhiệt đới, đặc biệt những căn nhà như vậy có khả năng chống ẩm ướt rất tốt nhưng không hiểu sao hiện nay không mấy ai quan tâm đến việc này.

Để chống lại ẩm ướt, có thể có nhiều giải pháp khác nhưng theo tôi có thể áp dụng giải pháp khá đơn giản mà ai cũng có thể làm được là thiết kế nền nhà bằng vật liệu truyền nhiệt tốt chứ không phải vật liệu cách nhiệt tốt như một vài bài báo đã nêu.

Vì hiện tượng ẩm ướt nền nhà là do chênh lệch nhiệt độ (gradient nhiệt cao) giữa nền dưới và bề mặt trên nền làm hơi ẩm trong không khí ngưng tụ lại trên bề mặt nền nhà gây ẩm ướt.

Nôm na như khi ta để một cốc kem hoặc cốc nước lạnh ở trên bàn sau vài phút sẽ thấy mặt ngoài cốc ngưng tụ thành nước, chứ không phải do nước từ trong cốc ngấm ra hoặc từ sàn nhà ngấm lên như nhiều người lầm tưởng.

PGS.TS Nguyễn Ngọc Châu
Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam